Regsaksie teen Bela-wet nader vinnig
Die omstredenheid rondom die Bela-wet en sy kontroversiële klousules duur voort, met Solidariteit en sy vennote AfriForum en die Solidariteit-skoleondersteuningsentrum gereed om regstappe te neem. Hulle beplan om reeds in Januarie twee aksies te loods om die inwerkingstelling van die Wysigingswetsontwerp op Basiese Onderwyswette (Bela-wet) te stop.
Wat behels die Bela-wet?
Die wet gee provinsiale onderwysdepartemente die finale sê oor skole se taal- en toelatingsbeleide. Solidariteit sien dit as ’n bedreiging vir moedertaalonderrig en die selfbestuur van skole.
Dr. Dirk Hermann, bestuurshoof van Solidariteit, sê die organisasie sal die Minister van Onderwys op terme plaas om die misbruik van die implementeringstydperk te voorkom. Hy beklemtoon dat Afrikaanse gemeenskappe sterk voel oor moedertaalonderrig.
“Ons gaan nie toelaat dat skole geïntimideer word nie,” sê Hermann.
Regulasies, risiko’s en regsaksies
Volgens Hermann is die regulasies, beleid, norme en standaarde wat die wet sal ondersteun, nog nie opgestel nie. Hierdie proses kan tot 18 maande duur, wat ’n “risikotyd” skep waarin opportuniste kan intree. Solidariteit eis dat geen aspekte van die wet geïmplementeer word voordat hierdie regulasies voltooi is nie.
Solidariteit se regspan berei ook regstappe voor om spesifiek klousules 4 en 5, wat oor taal- en toelatingsbeleide handel, te betwis. Die organisasie voer aan dat die openbare konsultasieproses gebrekkig was en dat die wet tegniese tekortkominge het. Hermann beskryf die Bela-wet as onlogies en irrasioneel, veral ná vroeëre ooreenkomste met Nedlac en die onderwysminister dat die klousules nie sonder regulasies geïmplementeer sou word nie.
President Ramaphosa onderteken die wet
President Cyril Ramaphosa het die Bela-wet op 13 Desember onderteken ná ’n konsultasietydperk van drie maande. Hy beskryf die wet as ’n stap vorentoe vir die verbetering van die onderwysstelsel. Sommige partye, soos die DA en die Suid-Afrikaanse Demokratiese Onderwysersunie (SADOU), ondersteun die wet. SADOU meen dat die bepalings oor taalvoorskrifte en beheerliggame nodig is om diskriminasie teen sekere leerders te voorkom.
Kritiek en Verdeeldheid
Die Vryheidsfront Plus (VF Plus) glo die regulasies kan moontlik die uitdagings rondom die wet oplos, maar hulle monitor die proses versigtig. AfriForum se Flip Buys kritiseer egter die DA se steun vir die wet en beskryf dit as ’n fout. Hy meen dat die Bela-wet ondemokraties is en ’n bedreiging inhou vir Afrikaanse skole.
Solidariteit en sy vennote bly egter vasberade. “Ons gaan aanhou veg vir moedertaalonderrig en die regte van skole,” sê Hermann.